Մեր երջանկության ինը տասերորդը կախված է մեր առողջությունից:
Արթուր Շոպենհաուեր
Խպիպ (զոբ)
Խպիպը վահանաձև գեղձի մեծացումն է: Այն արտադրում է հորմոններ, որոնք պարունակում են յոդ և կարգավորում են գրեթե բոլոր օրգան - համակարգերի գործունեությունը: Երբ վահանագեղձը չի կարողանում արտադրել բավականաչափ հորմոն, ապա այն սկսում է մեծանալ՝ հորմոնի պակասը լրացնելու նպատակով: Խպիպը կ արող է ուղեկցվել ինչպես հորմոնի չափից ավելի արտադրմամբ, այնպես էլ անբավարար արտադրությամբ:
Խպիպը տարածված է լեռնային և ծովից հեռու գտնվող շրջաններում, որտեղ հողում և ջրում յոդի արտահայտված պակաս կա:
Հայաստանը համարվում է յոդի պակասի էնդեմիկ երկիր:
Յոդի պակասը պտղի մոտ առաջացնում է նյարդային համակարգի բնածին արատներ / մտավոր թերզարգացում, գաճաճություն /, երեխաների մոտ՝ դանդաղում է մտավոր և ֆիզիկական աճը և բարձրանում է տարբեր վարակիչ հիվանդություններով վարակվելու վտանգը, իսկ կականց մոտ յոդի պակասը կարող է բերել չբերության և ինքնաբեր վիժումների:
Բնածին հիպոթիրեոզի ախտորոշումն իրականացվում է նորոծնային սկրինինգի միջոցով: 2-4 օրական նորածնի կրնկից վերցված արյան կաթիլը տեղադրվում է ֆիլտրե թղթի վրա և որոշվում թիրեոտրոպ հորմոնի մակարդակը:
Խպիպը կանխելու լավագույն միջոցը յոդացված աղի կիրառումն է:
Աղի փաթեթի վրա զննեք արտադրման ամիսը և ամսաթիվը, արտադրող ձեռնարկության անվանումը, պահպանման ժամկետը / մինչև վեց ամիս / : Աղի մեջ պարունակվող յոդի գոլորշիացումը կանխելու համար աղը պահեք մութ և չոր տեղում, փակ ապակյա տարայի մեջ:Կերակրի աղն ավելացրեք միայն սնունդը եփվելուց հետո:
Հակառակ ժողովրդի մեջ շատ տարածված կարծիքի, կանաչ ընկույզը յոդ բոլորովին չի պարունակում: