ჯონი როდარი საბავშვო მწერალი ჩემი მეგობარია პედაგოგიურ სამუშაოს დასაწაყისიდან 1980-დან. მისი მა სტროფებით უნდა დავიწყო "ანდრი"-ს მიცემული ჩემი დაპირება. "მარქსი უტოპისტი არიყო, ძლიერი ფანტაზია ჰქონდა. დღესაც სკოლის ხვალინდელი დღის ხედვისთვის სრს ცოტა ფანტაზია გვჭირდება, წარმოდგენისთვის, თუ იმ "დროის გამოსასწორებელ სახლის" კედლები როგორ უნდა დაინგრეს". ეს როდარის "შემოქმედებითი წარმოდგენის გრამატიკა" წიგნშია, რომლის სომხური, მობრძანდით წაიკითხეთ ჩვენ ბიბლიოთეკაში.
ყველა ყველა ძალის ხმარება დღემდე მიმართულია აგერ ამ, რბილად ვთქვათ, მომხმარებელთა ან პარაზიტული სკოლის სარემონტოს, რეპროდუქციას: იტალიაში, საბჭოთა კავშირში თუ, სამწუხაროდ, დღეს სომხეთის რესპუბლიკაში. მნიშვნელოვანი კითხვა გავაკეთედ ამ ხარს ვუჭერ: მომხმარებელთა სკოლა მკვდარია. ახალი, ცოცხალია ის სკოლა, სადაც მოსწავლე კულტურა და სხვა ღირებულებები "მომხმარებელი" არარის, მშემქნელია. დიახ, ფანტაზია, შემოქმედება და რა თქმა უნდა მამაცი ყოფნის უნარი. აი და ჩვენი საავტორო სკოლის "აიბფენი". დაინტერესებულებს და "ანდინ" სმკითხველების პატივისცემით მაგალითებით ვილაპარაკებ, რადგან ერთი მაგალითი კარგია, ვიდრე ტრაქტატი.
როდესაც უკვე მამაცობა შეგვეძლო და "დასასვენებლად" გავგზავნეთ სასწავლო კომპლექსის დაწყებითი სწავლების ყველა 220 საწოლები, და ჩვენი ხელოვნების სკოლის მიერ დამზადებული საბნები მათ ნაცვლად, პედაგოგი და ძიძა გამოჩნდნენ სწორი ადგილიას, მეორე პლანიდან კონტროლიორის, რომ არცერთმა ხელყოფა არ მიაყენოს ბავშვისი ნდივიძე, ეს თავისუფლების ხარისხია. როდესაც ამ იგივე ტერიტორიაზე გამოჩნდა ინტერნეტი და პროექტორი, აი კონტროლის განხორციელებლებს ეყოლად შემოქმედებითი სამუშაოს პანელი, რომ ბავშვის ძირითადი საქმიანობა იქნას შემოქმედებითი ცხოვრება. პირველ ადგილას "შემოქმედება". გაიგეთ, მუდმივ უნდა მამაცობდეთ, თვით განვითარდეთ, სრუნდა იყო თმოსაწყენი, რომ საინტერესო იყოთ მოსწავლისთვის, ორ წლიდან დაწყებული...
მაგალითი მოვიტანო, ჩვენ დავარწმუნეთ "საჰაკიანმშენ" ორგანიზაციას, რომ სასწავლოკო მპლექსის სკოლების ეზოებიდან წაეღოთ, შენობების ირგვლივ საბჭოთა კავშირის დროიდან დარჩენილი ათიათასობით კვადრატული მეტრი ასფალტი. და როდესაც ასფალიტის დანგრევის- განმათავისუფლებელი ტექნიკით შევიდნენ სკოლის ტერიტორიაზე, გავმამაცდით. ახლა ჩვენ გამოვხატავთ ( უნდა შეგვეძლოს გამოხატვა) ბაღის შექმნის ჩვენი უნარი, რომელიც აუცილებლა დ შემოქმედებითი, მეგობრული და საგანმანათლებლო მუშაობაა.
შიში კი ყველგანაა, მშობლების, მასწავლებლების და სხვადასხვა სრულწლოვანეების შორის, რომლებმაც საზოგადოება არიან, და "სკოლა" ს სახით საბავშვო შიშის სახით დამტკიცდება მოსწავლეში. არი მამაცო, არ შეგიძლია... ადამიანი ვერ გავაკეთებ ამას ვისაც ჩემოდანი აქვს აკრეფილი, ესეეგი ვერ იმამაცა, რომ აუკრეფია ჩემოდანი. ჩემოდანი აკრეფილი ადამიანის სკოლა და მისი პედაგოგიკა ჩანს, ან უნდა ბრმა - ყრუ იყვე რომ ვერ ნახოეს, ან იყო მშიშარა. მამაცობაც ჩანს, ყველაფერის შემძლე მედიას მეშვეობით,აი მაგალითი " დაჯავშნამ ერთ რიგ უფლებებს, თარგმნის მოთხოვნილებების გარეშე, შევრებ ყველა იმ ენებს რომლებიც ვიცი, აბსოლუტურად ვერ ვლაპარაკობ გერმანულად, დარწმუნებული ვარ რომ ამით უკვდავ გეოთეს არაფერი მოუვა, ვთარგმნე მისი " მთის მწვერვალები..." წერს 10-ე კლასის მოსწავლე თამარა სტეფანიანი... სხვა მაგალითები ნახეთ ჩვენი მოსწავლეების და მასწავლეებლების ბლოგებში, ძიძის, კლასის ხელმძღვანელის, მასწავლებელის, 6-ე კლასელის, 8-ე კლასელის, 10-ე კლასელის... სიმამაცე უნდა გახდეს სასწავლო საკითხი, წინააღმდეგ შემთხვევაში ეს სიტუაცია, რომლისგან მე მგონი ყველა კმაყოფილი არარის, დიდხან სგაგრძელებდა.
არზაკან სოფლის სკოლა თავის ოლქით უნდა იყოს მამაცი და 10-12-ე საუკუნეების ნეღუცის მონასტერი, რომ მოხრილია (თქვენ, ღვთის მშობლის, შვიდჯერ ეკლესია) მოიყვანოს სასწავლო პროგრამაში... სპიტაკის ჰართაგიუხის სკოლა თავის ოლქით უნდა დაიწყოს როგორც მთავარი სასწავლო პროექტი: აკრიფოს 25 -წლის მიწისძვრის ნანგრევები, რომ ნება არ მისცეს თავის ძეგლები... საფლავი გაახდინონ. ამიტომ საჭიროა საზოგადოებრივი გონება, რომ განათლება, როგორც მოსწავლის დროის ( ცხოვრების), ძალისხმევის, საჯარო და კერძო საინვესტიცი ოფონდები, აღიარდება ანაზრსღებულობს, როდესაც ადამიანი ხდება შენძნელი, ცვლის თავის ცხოვრება. სასწავლო პროგრამა არ შეიძლება არ იყოს აშკარა, კმაყოფილი ხარ თქვენი დღევანდელი დღით, კმაყოფილი იყვით სკოლით. უნდა სკოლა-გამასწორებელ სახლის კედლები შიგნიდან და გარედან დაინგრეს, რომ მოსწავლის რეალური ცხოვრება სოფელში ან ქალაქში როგორც საგანი შეისწავლოს, ყველა თავისი მრავალფეროვნებით, ყველა ასპექტში. როგორ ვიცხოვროდ და ვიმუშაოდ ერთად მოსწავლეებით და მასწავლებლებით, მშობებით და სხვა თანატოლებით, ერთად რეალურ ცხოვრების პრობლემები ვისწავლოთ... ეს ჩვენთვის ცარიელი სიტყვები არარის, როგორც სიმღერაშია "ასე ვცხოვრობთ" " მხითარ სებასტაცი " სასწავლო ქვეყანაში...
აშოტ ბლეიანი